Fred van der Wal

"Ik ben met plezier lid Arti et Amicitiae te Amsterdam"

 

 

SIND 1972 BEN IK MET PLEZIER LID KUNSTENAAR VAN ARTI ET AMICITIAE 

 

 

De Maatschappij Arti et Amicitiae (= voor de kunst en de vriendschap), meestal kortweg Arti genoemd, is een Amsterdamse vereniging van beeldende kunstenaars en kunstliefhebbers, gevestigd aan het Rokin 112, hoek Spui. 

 

De vereniging werd opgericht in 1839. 

 

Achter de huidige gevel, die sinds de verbouwing in 1856 (J.H. Leliman) het aanzien van de panden tot een geheel maakt[2], bevinden zich tentoonstellingszalen, bestuurskamers en een besloten sociëteit. Het interieur is voor een groot deel ontworpen door de architect Berlage. Het erebord in het trappenhuis vermeldt een lange rij van illustere leden, zoals: Lizzy Ansingh, George Hendrik Breitner, de gebroeders Jacob, Willem en Matthijs Maris, Isaac en Jozef Israels, Lawrence Alma-Tadema, Hendrik Willem Mesdag, Jan Sluijters, Jan Toorop, Johan Hendrik Weissenbruch, Willem Witsen, Coba Ritsema. 

Het aangrenzende voormalige pand van de Maatschappij tot Redding van Drenkelingen op nr. 114 werd de Geurt Brinkgreve Vleugel gedoopt en in 2009 bij het complex getrokken. 

 

Arti wordt niet structureel gesubsidieerd en is onafhankelijk. In haar lange bestaan organiseerde Arti vele tentoonstellingen van het werk van leden en niet-leden, zoals: Van Gogh, Chagall, Liebermann en Franse impressionisten. Het huidige tentoonstellingsbeleid is voornamelijk gericht op eigentijdse kunst. 

 

Het VPRO-radioprogramma Welingelichte Kringen werd van 1974 tot en met 1997 uitgezonden vanuit de sociëteit. 

 

 

In 1967 werd de Zeeuwse contraprestatie schilder Teun Nijkamp met veel moeite lid, ondanks bezwaren van uit de selectie commissie. In 1972 werden de realisten van Galerie Mokum w.o. Fred van der Wal lid dankzij voorspraak van de Amsterdamse schilderes/ bestuurslid Dora van der Veen.  

Fred werd geïntroduceerd door Nijkamp, die daar naar verluidt nog steeds heel veel spijt van heeft. Nijkamp is inmiddels afgehaakt als lid vanwege onvrede met zijn gebrek aan erkenning van uit de kunstwereld. Inmiddels is Fred van der Wal 39 jaar lid en zou dat blijven tot zijn te vroege dood. 

 

Onze dochters deden elk jaar mee met het Sinterklaasfeest voor erkende kunstenaarskindjes in Arti et Amicitiae en dan zag je tot mijn verbazing het puikje van het Amsterdamse kunstenaarsbestand mee doen met zak lopen, touwtje springen, koek happen, tomobola en op de knie van Sinterklaaas plaats nemen. Bij het pepernoten strooien als hoogtepunt van de festiviteit vochten de Amsterdamse socialistische gemeentebestuurders om de meeste snoepjes en vertrapten daarbij menig kleutertje van gesscheiden ouders op meedogenloze wijze of wrongen de snoepjes hardhandig uit de kleuterknuistjes. Ambulances reden af en aan. 

Arti et Amicitiae is een besloten sociëteit met deurwacht en persoons contrôle, kent een strikt toelatingsbeleid voor kunstenaars en heeft om die reden een landelijke naam. Enkele collegaatjes die beweren dat zij ooit lid zijn geweest misleiden de niet geïnformeerde lezer willens en wetens. Indien men niet zeker is van het (voormalige) lidmaatschap van een zogenaamde kunstenaar kan men altijd de administrtatie benaderen voor informatie. Kunstenaar Pippi Lullkous is bijv. nooit lid geweest maar beroemt zich er op dat hij dat wel eens was, maar voor korte tijd, want het nivo was beneden zijn waardigheid, hahaha!

 

Het was zo mooi; in de jaren zeventig had je een aantal leerlingetjes van de rijks academie, die wilden de Parijse studenten opstand na doen en één van die knulletjes, een langharige luilebol riep zichzelf uit als de leider van het stel pukkelige bleekscheten, nou, het was meer een lijder dan een leider en dan trokken ze met een spandoek op naar Arti et Amicitiae met een "schokkende" tekst als "Kunst Is Verschrikkelijk" en gingen dan onuitgenodigd in de sociëteit zitten brullen om pils en ordinaire opmerkingen maken over de aanwezige vrouwen, dus toen is er een telefoontje naaar de directeur gegaan dat ze verwijderd zouden worden door de politie als die directeur niet ingreep, die hield een donderpreek en die jongetjes hebben we daar nooit meeer terug gezien, want ze deden het gewoon in hun broek voor het gezag.